Önlisans / Lisans Nedir ?
En kısa tabiriyle önlisans 2 yıllık meslek yüksek okullarında okutulan üniversite bölümüdür. Lisans ise 4 yıllık fakültelerde okutulan üniversite bölümüdür.
DGS Nedir? Dikey Geçiş Sınavına nasıl hazırlanılır?
DGS Nedir?
Dikey Geçiş Sınavı; önlisans programını tamamlamış öğrencilerin kendi alanlarının lisans bölümlerine geçiş yapabilmek için girmiş oldukları sınavdır. 60 sayısal 60 sözel sorudan oluşuyor. İçeriği matematik geometri sayısal mantık paragraf ve sözel mantıktan oluşuyor. Matematik 1 kısmı çıktığı için kolay olması girecekleri aldatsada DGS de ağır bir sayısal mantık kısmı vardır. YGS de cebire ağırlık verilirken DGS de tıpkı ALES tarzı mantık sorularına ağırlık verilir. Buda özellikle süre konusunda çok büyük sıkıntı oluyor.
Avantajları Neler?
– DGS müfredatında yer alan konular LYS ye kıyasla daha azdır. Sorumlu olunan dersler matematik, geometri, türkçe ve mantıktır. Haliyle sıkı bi çalışma DGS de yüksek bir başarı getirir.
– LYS ye her yıl ortalama 2 milyon civarı katılım varken DGS ye bugüne kadar en yüksek katılım 205 bin kişi olmuştur. Rakip azdır.
– LYS de katılımcılar Fen Lisesi Anadolu Lisesi gibi güçlü mezunlarından oluşurken DGS de katılımcılar genellikle Meslek Lisesi mezunlarıdır. Meslek Liselerinde özellikle matematik büyük bir sıkıntıdır. Rakiplere en büyük fark matematik ile atılabilir.
Dezavantajları Neler?
– En büyük sıkıntılardan biri kontenjan problemi. LYS de olduğu gibi 40/100 kadar kontenjan yok bölüme ve üniversiteye göre değişmekle beraber 1/10 arası çok düşük kontenjanlar var. Örneğin Bilgisayar Mühendisliği Galatasaray Üniversitesi kontenjanı 1 adet iken Boğaziçinde 5 adet Yıldız Teknik Üniversitesinde 9 adet. Bu kadar düşük rakamlar mevcut.
– Tabiki süre. Mantık sorularının çözümü ve sözel kısımdaki uzun paragraflar süre konusunda çok büyük sıkıntı yaratıyor. Tamda bu yüzden DGS de en iyi yapan değil en hızlı yapan kazanıyor.
– Meslek Lisesisi mezunu olmanın ve Meslek Yüksek Okullarındada zayıf bir matematik eğitimi görmüş olmanın yaşattığı zorluğu sınavda yaşıyorsunuz. Matematik temeli iyi atılmazsa çok zor kapanan bir ders çünkü. Özellikle sayısal öğrencisiyseniz sınavda 60 sorudan bölümünüze göre 40 ve üzeri hatta bazen 55 netle filan anca paçayı kurtarırsınız 🙂
– Çevrede en büyük etkenlerden biri. Bir LYS öğrencisine her zaman herkes destek olur. Herkes inanır arkasında durur ancak DGS öyle değil. Bunu tahmin etmekte zor olmasa gerek. Teyzelere amcalara bölümünüzü söyleyince burun kıvırarak iki yıllık mı o bölüm diye sorarlar hemen 🙂 2 yıllık bölüm okumanız demek ailenizin, öğretmenlerinizin, komşularınızın, arkadaşlarınızın gözünde sizin yetersiz başarısız biri olduğunuz profilini çizer. Gerçeği yansıtmasada ne yazık ki bu böyledir. Kimse sizin başaracağınıza inanmaz. Destek çıkmaz. Tabiki istisnalar hariç.. Bununda dışında dersanede bile DGS sınıflarının pek ala dışlandığını biliyor muydunuz? En olmayacak saati, sınıfı, öğretmeni o sınıfa verirler. Çünkü DGS onların sırtına yüktür. Zaten sayısıda azdır 2 kuruş almak için türlü eziyet çekerler. Öyle sizi pohpohlaycaklarını beklemeyin yani. Bir çok dersane aynı şeyi yapar şüpheniz olmasın.
– Bir dezavantajda bölüm kısıtlılığı. LYS de puanınıza göre onlarca yüzlerce bölüm tercih edebilirken DGS de yalnızca okuduğunuz alanla ilgili bölümlere geçiş yapma hakkınız var.
– Gelelim en büyük dezavantaja. Sene kaybı. Ordan bir “Yıllarım gitti” çal hocam 🙂 Yıllarınız gidiyor. En büyük yanılgı DGS den sonra 3. sınıftan başlayacağını sanmak. Hayır pek ala gidip 1. sınıftan başlarsınız. Bazı üniversiteler 2. sınıftan başlatsada buda ne yazık ki kağıt üzerinde kalır ve 1. ile 2. sınıfın derslerini alırsınız o sene. O sene bütün dersleri veremezseniz kredi yetmez sonucunda zaten 3. sınıfa geçemiyorsunuz. Bu konudada çok net birşey yok bölüm başkanları muaf edilecek derslere karar verir onu ikna çabanız, üniversitenin muafına karar veren kurul, mezun olduğunuz üniversiteden alacağınız transkriptin (mezun olunca ders kredilerinizin ve geçme notlarınızın yazılı olduğu belge) yorumlanması hatta o anda bölüm başkanının keyfi bile size muafiyet olarak dönebilir bu kişiden kişiye bölümden bölüme değişen birşey anlayacağınız. Hazırlık sınıflarını saymama gerek yok zaten ingilizce bir bölüm seçerseniz +1 daha 🙂 Yine örnek verecek olursak bir kaç üniversitenin kaçınsı sınıftan başlattığına dair şu bilgiler var (teyit edilmiş bilgi)
Muğla Sıtkı Kocaman – İşletme – 2. sınıftan
Marmara Üniversitesi – Hemşirelik – 1. sınıftan
Dokuz Eylül – Hukuk – 1. sınıftan
ODTÜ – Bilgisayar Mühendisliği – 1. sınıftan + hazırlık
Ankara Üniversitesi – Hukuk – 2. sınıftan
İstanbul Üniversitesi – FTR – 1. sınıftan
Yıldız Teknik – Malzeme Mühendisliği – 2. sınıftan + hazırlık
Marmara Üniversitesi – Hukuk – 2. sınıftan
Boğaziçi Üniveristesi – Bilgisayar Mühendisliği – 1. sınıftan + hazırlık
Yerleştirme Neye Göre Yapılır?
DGS de tıpkı LYS gibi sıralama sınavıdır. Puanlar her sene değişiklik gösterir. Herşeyi sıralama belirler. Şu kadar net yaparsam geçerim diye aldanmak her zaman sonuç vermez malesef. Her sene puanlar, kontenjanlar değişir.
Hiç Mi Önlisans Okumayalım Yani?
Tabiki okunacak güzel önlisans bölümleride var. Ama okuyup okumamanıza karar verecek sizsiniz. Ne olmak istiyorsunuz? İdealleriniz neler? Sadece üniversite mezunu olmak mı derdiniz diplomalı mı gezmek istiyorsunuz? Yok sizin mühendislik, öğretmenlik, yöneticilik gibi yüksek hedefleriniz varsa oturup bir daha düşünün.. Sağlık önlisans bölümlerinde en avantajlı olandır. 2 yıl okuduktan sonra özelde ve kamuda çok rahat iş bulursunuz. DGS ye vereceğiniz emeği KPSS ye verirseniz çok rahat atanabilirsiniz. Devlet memuru olmuş olursunuz. Yine okumak isterseniz çalışırken DGS ile okula devame debilirsiniz. (Memurun okuma hakkı vardır buna göre kolaylık sağlanır) Bunun dışında eğer diliniz varsa dile ilginiz varsa turizm sizin için iyi bir önlisans bölümü olabilir. Diliniz sayesinde güzel yerlere gelebilirsiniz. Özel sektör diplomanıza değil yaptığınız işe bakar çünkü. Tapu Kadastro da bu bölümlerdem biri. Ataması kolay bir bölüm. Bunun dışında önlisans bölümlerinde önü çok açık bir bölüm neredeyse yok. Bir çok mezunu alanından farklı işlerde çalışıyor yada KPSS için hatta sonradan duyulan pişmanlıktan ötürü DGS için ter döküyor. Bu noktada kararı siz verin ne olmak istiyorsunuz nereye kadar yükselmek istiyorsunuz?
DGS linin Yurt Burs Kredi Hakkı Yok Mu?
Kağıt üzerinde var 🙂 Ama belli bir standartı yok malesef bununda. DGS li öğrenci bus kredi alabilir ancak öncelik MYO’da burs-kredi alıp, ara vermeden kazananlara veriliyor. Burs alan bursa devam edebiliyor, kredi alan krediye devam edebiliyor. Ancak yine burada sınıf uyumluluğu da önemli. İlk 2 senesinde (MYO’da) burs/kredi alan öğrencinin lisans bölümünde 3. ve 4. sınıfta alması gerekiyor, çünkü 4 yıl olarak verilebiliyor. Yani yönetmeliğe göre burs veya kredi çıkmış olsa bile lisansın ilk yılı 3. sınıfa denk gelirse alınabiliyor ee bizde 1. sınıftan en iyi ihtimal 2. sınıftan başlatılınca bu hakkımız bekletiliyor 3. sınıfta yeniden uygulamaya devam ediliyor. Ama bu ara vermeyenler için. Ara verdikten sonra yani mezun olup 1 ve daha fazla yıl ara verirseniz bu hakkınızda elinizden alınıyor. Fakat uygulamada bir standart yok MYO’da burs-kredi alıp, dgs ile ara vermeden kazananlardan alamayanlar olduğu gibi, myo’da burs-kredi almayıp, ara vererek kazanlardan alanlar oldu. Ayrıca maddi durumu müsait olanlardan alanlar olduğu gibi, maddi durumu sıkıntılı olanlardan alamayanlar oldu. Özet geçecek olursak başvuru yapma hakkımız var ama bize çıkar mı ? Allah bilir 🙂
Yurt konusuna gelince DGS ile kazananların yurt başvuruları YGS-LYS ile kazananlarla aynı tarihte olmuyor. Yurtların YGS-LYS ile kazanlarla dolduğu düşünülüyor. Yurt-Kur’da DGS için de kontenjan ayrılıyor ancak giren sayısına oranla biraz düşük ama yine de DGS ile kazanıp yurda yerleşen her yıl yüzlerce öğrenci var. Sıralama Önce YGS-LYS öğrencileri sonra YGS-LYS ekle gelenler, sonra yetenek sınavıyla kazananlar ve DGS geliyor. Bu sebeple şans baya bir düşüyor.
Son olarak..
DGS yarın ne olacağı belli olmayan bir sınavdır. Bir kaç senede bir DGS kaldırılacak dedikoduları yayılır. Kaldırırlarsada neden kaldırdınız diyemezsiniz. LYS ise adı değişebilecek ama asla kalkmayacak garanti bir sınavdır. Adı değişsede her sene üniversiteye seçme sınavı bir şekilde yapılacaktır bunu unutmayın. Meşakkatli bir süreç olsada sonu aydınlık bir yoldur. Zora girmeden rahatı yaşamayı ummayın. Üçüncü kez DGS ye girecek “tecrübeli mezun ” biri olarak önüme çıkan her kardeşime söylerim şimdiki aklım olsa oturur YGS-LYS çalışırdım. En azından orda 1 sene kaybederdim burda daha şimdiden 4 sene kaybettim..